ผมร่วง หลาย ๆ คนมักจะคิดว่ามีสาเหตุมาจากฮอร์โมนเพียงอย่างเดียว แต่จริง ๆ แล้วยังมีปัจจัยอีกหลายอย่างที่เป็นตัวกระตุ้นให้เกิดอาการผมร่วงได้อีกด้วย บทความนี้เราจะมารู้จักถึงปัจจัยต่าง ๆ ที่ทำให้เกิดผมร่วงและแนวทางการรักษากัน
ผมร่วง คือ ปัญหาที่หลาย ๆ คนไม่อยากให้เกิดกับตัวเอง แม้ว่าจะไม่กระทบต่อสุขภาพร่างกาย แต่ก็ทำให้เราขาดความมั่นใจเวลาที่ไปพบเจอคนอื่น ซึ่งนอกจากจะมีสาเหตุมาจากฮอร์โมนแล้ว ยังมีปัจจัยอื่น ๆ อีกที่ทำให้เกิดผมร่วง ส่วนการรักษานั้น หากยังเป็นไม่เยอะ ก็สามารถที่จะใช้ผลิตภัณฑ์เวชสำอางดูแลได้ แต่ถ้าเกิดผมร่วงเป็นบริเวณกว้าง หรือไม่แน่ใจว่าเซลล์รากผมตายไปแล้วหรือยัง กรณีนี้ควรพบแพทย์เพื่อทำการวิเคราะห์ว่าสามารถทำให้ผมกลับมางอกใหม่ได้อีกหรือไม่
สารบัญ
ผมร่วงเกิดได้จากหลายสาเหตุ ทั้งจากปัจจัยภายนอก เช่น เรื่องของฮอร์โมน กรรมพันธุ์ ความเครียด และโรคต่าง ๆ และปัจจัยภายใน ที่เกิดจากไลฟ์สไตล์การใช้ชีวิตของคนเราก็ล้วนแต่มีส่วนทำให้ผมร่วงได้ทั้งสิ้น
ปัจจัยภายในที่ทำให้เกิดผมร่วง คือ ปัจจัยภายในร่างกายที่อาจเกิดความเปลี่ยนแปลงอันนำไปสู่อาการผมร่วง ซึ่งปัจจัยภายใน ประกอบไปด้วยปัจจัยต่าง ๆ ดังนี้
ปัจจัยภายใน ปัจจัยแรก คือ ฮอร์โมนเพศ โดยเแพาะ Testosterone ที่มีการเปลี่ยนแปลงไปเป็นสาร DHT และทำให้เส้นผมลีบเล็กลง และหลุดร่วงในที่สุด ซึ่งอาการผมร่วงจากการเปลี่ยนของฮอร์โมนนั้นมักพบในเพศชายมากกว่าเพศหญิง เนื่องจาก DHT เป็นฮอร์โมนเพศชาย
พันธุกรรม หรือกรรมพันธ์ุ เป็นอีกปัจจัยภายในที่ทำให้ผมร่วง หากในครอบครัวมีบุคคลที่มีปัญหาผมร่วง ก็อาจส่งต่อพันธุกรรมนี้มาสู่ลูกหลานได้ โดยลักษณะอาการผมร่วงจากพันธุกรรมนั้น ผมจะหลุดร่วงง่าย ผมที่ขึ้นมาใหม่จะไม่ค่อยแข็งแรง
ความเครียดก็สามารถทำให้ผมร่วงได้ หนุ่มสาววัยทำงานน่าจะเคยได้ยินคำเตือนนี้อยู่บ้าง เนื่องจากภาวะเครียสะสมจะเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดผมร่วง เนื่องจากรากผมจะเข้าสู่ช่วงระยะพักตัวไม่ทำการสร้างเส้นผมใหม่ขึ้น แข็งแรงน้อยลง ทำให้หลุดร่วงได้มากกว่าปกติ
โรคบางอย่างที่ทำให้เกิดผมร่วง เช่น โรคต่อมไทรอยด์ การติดเชื้อที่หนังศีรษะ และโรคที่ทำให้เกิดแผลเป็น อาจะทำให้เกิดผมร่วงถาวรได้ในบริเวณที่เกิดแผลเป็น เช่น โรคลูปัสบางชนิด และไคเคนพลานัส ดังนั้นการรักษาสุขภาพ ระวังไม่ให้เป็นโรคต่าง ๆ เพราะอาจทำให้ผมร่วงได้
การขาดสารอาหารทำให้ผมร่วงได้เช่นกัน โดยเฉพาะการขาดสารอาหารประเภทโปรตีน เนื่องจากปริมาณอาหารที่ร่างกายควรได้รับต่อวันนั้น ต้องเพียงพอต่อการใช้งาน ซึ่งหากร่างกายได้รับสารอาหารประเภทโปรตีนไม่เพียงพอ ร่างกายอาจเก็บโปรตีนเหล่านั้นไว้ใช้สำหรับอวัยวะสำคัญ ๆ ก่อน ทำให้การนำสารอาหารไปหล่อเลี้ยงเส้นผมน้อยลงจนทำให้เกิดผมร่วงได้
ปัจจัยภายในนอกที่ทำให้ผมร่วง โดยส่วนมากเกิดจากไลฟ์สไตล์ การใช้ชีวิตของเราที่นำไปสู่อาการผมร่วง ซึ่งปัจจัยภายนอกที่เป็นสาเหตุหลัก ๆ ที่ทำให้เกิดผมขาดหลุดร่วงมีดังนี้
เชื้อราบนหนังศีรษะเป็นโรคติดต่อที่พบได้จาก คน สัตว์เลี้ยง และสามารถพบได้ในดิน เกิดจากเชื้อราที่สามารถก่อโรคได้ทั้งบริเวณหนังศีรษะชั้นบน เส้นผม และรากผม เชื้อราจะทำให้หนังศีรษะเป็นแผลสะเก็ด หรือแห้งลอกเป็นขุย ซึ่งมักตามมาด้วยอาการคัน ผมร่วง ผมร่วงเป็นย่อม และบางรายอาจมีอาการหนังศีรษะอักเสบร่วมด้วย
การใช้ยาบางชนิด ก็อาจส่งผลกระทบให้เกิดผมร่วงได้ เนื่องจากผลข้างเคียงจากตัวยา เช่น ยาที่ใช้รักษาโรคมะเร็ง ความดันโลหิตสูง ข้ออักเสบ และซึมเศร้า
สารเคมีจากการดัด ย้อม หรือทำสีผม คือ ปัจจัยสำคัญที่ทำร้ายเส้นผมเป็นอย่างมาก ส่งผมให้ผมแห้งเสีย ชี้ฟู จนถึงขาดหลุดร่วงได้ เพราะสารเคมีเหล่านี้ทำให้เส้นผมของเราเปราะบาง ขาดง่าย อีกทั้งยังส่งผลให้หนังศีระษะอักเสบจนเซลล์รากผมอ่อนแออีกด้วย
การฉายรังสีเพื่อรักษาโรคมะเร็ง หรือการทำคีโมบำบัด เป็นการใช้ตัวยาเคมีบำบัดเพื่อหยุดการเจริญเติบโตของเส้นผมและการเพิ่มขึ้นของจำนวนตัวเซลล์มะเร็ง ซึ่งตัวยาจะเข้าสู่เซลล์มะเร็งผ่านทางกระแสเลือด ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วภายในร่างกาย และส่งผลให้เกิดผมร่วงได้
อาการผมร่วงมีทั้งระดับที่พบได้ทั่วไป และแบบที่ผิดปกติ โดยอาการผมร่วงที่มักพบได้ทั่วไปนั้น ผู้ชาย จะมีการเว้าแหว่งบริเวณด้านหน้า เป็นรูปตัว M และยังมีการหลุดร่วงตรงกลางหนังศีรษะอีกด้วย ถ้าเป็นมากขึ้น หรือไม่มีการดูแลอย่างถูกวิธี จะทำให้บริเวณที่หลุดร่วงมีการขยายวงกว้างขึ้น จนส่วนหน้าขยายไปรวมกับส่วนกลางศีรษะ โดยจะแบ่งออกเป็น 7 stage ตาม Hamilton-Norwood scale ดังรูป
Hamilton-Norwood scale
ถ้าเป็นผู้หญิงรูปแบบของผมร่วงก็คือจะเริ่มบางตรงบริเวณกลางผมตามแนวแสกผม ตาม Ludwig scale
Ludwig scale
ส่วนอาการผมร่วงแบบผิดปกติ ที่ควรเข้ารับการรักษา หรือปรึกษาแพทย์ คือ พบว่าผมร่วงมากกว่าวันละ 70-100 เส้น ในคนที่สระผมเป็นประจำเกือบทุกวัน หรือมากกว่าวันละ 200 เส้น ในคนที่สระผมห่างกันครั้งละ 3-4 วัน หรือพบผมที่หลุดร่วงจำนวนมากกว่าปกติในระหว่างวัน รวมแล้วเกินกว่า 70-100 เส้น ที่ไม่ใช่ในช่วงสระผมหรือเป่าผม หรือพบอาการผมร่วงเป็นหย่อม จนเปลี่ยนเป็นหย่อมขนาดเล็กเท่าเหรียญสิบ
ผมร่วง เป็น 1 ในวงจรการเจริญเติบโตของเส้นผม โดยเส้นผมจะมีการเกิดใหม่ เติบโต และหลุดร่วงเป็นธรรมดา ซึ่งสามารถแบ่งวงจรการเจริญเติบโตของเส้นผมได้เป็น 3 ระยะ ดังนี้
ระยะการเติบโต (Anagen Phase) เป็นช่วงระยะเวลาที่เส้นผมใหม่งอกขึ้นมา โดยมีระยะเวลายาวนานประมาณ 3 - 5 ปี ในวัยเด็ก และเมื่อมีอายุมากขึ้นระยะการเจริญเติบโตของเส้นผมจะสั้นลง โดยในระยะนี้เส้นผมจะงอกเร็วประมาณ 1 cm. หรือ ครึ่งนิ้ว
ระยะพักตัว (Catagen Phase) คือระยะสิ้นสุดการเจริญเติบโต โดยเส้นผมจะเริ่มเข้าสู่ระยะพักตัว ประมาณ 3 สัปดาห์ ในระยะนี้เส้นผมจะแยกตัวจากหลอดเลือดที่มาหล่อเลี้ยง รวมถึงค่อย ๆ ขาดสารอาหารและเตรียมที่จะหลุดร่วง
ระยะหยุดการเจริญเติบโต (Telogen Phase) ระยะนี้ใช้เวลาประมาณ 3 เดือน จะมีเส้นผมที่งอกขึ้นมาใหม่ดันให้ผมเก่าร่วงออกไป โดยหากมีอะไรมาขัดขวางการเจริญเติบโตของผมใหม่หรือเร่งให้ผมอยู่ในระยะพักเร็วขึ้นก็จะเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดผมร่วงมากกว่าที่ผมจะขึ้น ทำให้ผมบางลง หนังศรีษะอาจเกิดการผิดปกติ ทำให้หัวล้านได้
วิธีรักษาและแก้ปัญหาผมร่วงมีหลากหลายวิธี ทั้งการดูแลเส้นผมในชีวิตประจำวัน ตลอดจนการรักษาอาการผมร่วงแบบจริงจังเพื่อหยุดอาการผมหลุดร่วง
หากสระผมในช่วงเย็น หรือก่อนเข้านอนการเป่าผมให้แห้งก่อนนอนเป็นเรื่องสำคัญ เนื่องจากหากเป่าผมไม่แห้งนอนจากอาจทำให้ไม่สบายแล้ว จะเกิดกับอับชื้นจนทำให้แบคทีเรียเติบโตได้ดี อีกทั้งเส้นผมอ่อนแอที่สุดตอนเปียก ในช่วงยองการนอนอาจมีการพลิกตัวไปมา นอนทับเส้นผม ทำให้ผมหลุดร่วงได้ง่าย
ฮอร์โมนที่มีส่วนกระตุ้นให้ผมร่วงคือ DHT การปรับฮอร์โมนเพื่อลดอาการผมร่วงจึงต้องปรับฮอร์โมนตัวนี้เป็นสำคัญ แนะนำให้ปรึกษาแพทย์ เพื่อรับการรักษาอย่างจริงจัง เพื่อรับยาออกฤทธิ์ต้านกระบวนการผลิต DHT โดยตรง ทำให้ผลิตฮอร์โมนลดน้อยลง อาการผมร่วงก็จะลดน้อยลงตามไปด้วย
การทำทรีทเมนต์ เป็นการฟื้นบำรุงและดูแลเส้นผมที่ทำได้ง่าย และหากทำเป็นประจำก็จะช่วยให้ผมแข็งแรงขึ้น อาการเปราะขาด หลุดร่วงจะลงน้อยลง เนื่องจากทรีทเมนต์มีความเข้มข้นกว่าแชมพูและครีมนวด ทำให้ช่วยบำรุงได้ดีตั้งแต่โคนผม
การทำเลเซอร์กระตุ้นรากผม เป็นอีก 1 ทางเลือกของการรักษาปัญหาผมร่วง โดยจะเป็นการทำเลเซอร์ด้วยพลังงานที่มีระดับต่ำ เพื่อกระตุ้นเซลล์บริเวณหนังศีรษะและรากผมให้มีความแร็งมากยิ่งขึ้น ส่งผลให้เส้นผมหลุดร่วงน้อยลง และการเติบโตของเส้นผมสามารถทำงานได้ดีขึ้น
การปลูกผมเพื่อรักษาผมร่วง ที่มีลักษณะเหมือนการผ่าตัดขนาดเล็ก และนำรากผมปลูกเข้าไปในบริเวณหนังศีรษะที่ต้องการรักษา วิธีนี้อาจทำให้เกิดอาการเจ็บเล็กน้อย แต่ถือเป็นตัวเลือกที่ดีอีกทางหนึ่งสำหรับการรักษาผมร่วง และการเพิ่มความหนาของเส้นผม
วิธีที่ดีที่สุดก่อนทำการรักษาผมร่วงไม่ว่าจะด้วยวิธีใดก็ตาม คือ การปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อที่จะได้รู้ว่าอาการผมร่วงของเราอยู่ในระดับใด เพื่อให้แพทย์ได้แนะนำการรักษาที่ถูกวิธี เหมาะสม และปลอดภัยมากที่สุด
Vichy เวชสำอางจากประเทศฝรั่งเศส ที่มีแพทย์ผิวหนังกว่า 50,000 คนทั่วโลกมั่นใจแนะนำให้ใช้5 ได้เปิดตัว DERCOS Dermatological Scalp and Hair Expert ผลิตภัณฑ์ดูแลเส้นผมและหนังศีรษะ ที่ช่วยจัดการปัญหาผมร่วง และช่วยทำให้เส้นผมและรากผมแข็งแรงขึ้นได้
Dercos Aminexil เป็นผลิตภัณฑ์ที่ช่วยลดการหลุดร่วงของเส้นผมได้ โดยที่มีผลิตภัณฑ์ที่แนะนำให้ใช้คู่กันเป็น Protocol คือแชมพู Aminexil Energy+ และ เซรั่ม Aminexil Clinical 5
แชมพู Dercos Aminexil สามารถช่วยลดการหลุดร่วงของเส้นผมได้แบบ 5 มิติ คือ
• ลดการหลุดร่วงของเส้นผม
• บำรุงหนังศีรษะอย่างล้ำลึก
• เสริมความแข็งแรงของรากผมและหนังศีรษะ
• เสริมความชุ่มชื้น
• ลดโอกาสที่จะเกิดการระคายเคือง
นอกจากแชมพู Dercos Aminexil จะช่วยลดผมร่วงได้อย่างมีประสิทธิภาพแล้วนั้น ยังช่วยทำให้เส้นผมดูมีโวลลุ่ม ดูหนาแน่นขึ้นอีกด้วย
ส่วนผสม Aminexil เป็นสารที่มีส่วนช่วยในการเสริมสร้างเน็ทเวิร์คของคอลลาเจนที่รากผมให้แข็งแรงยิ่งขึ้น จึงช่วยลดการหลุดร่วงได้ นอกจากนี้ยังมี Argenine ที่มีส่วนช่วยกระตุ้นการไหลเวียน SP94 เป็นแหล่งพลังงานในการงอกใหม่ของเส้นผม ทั้งสามส่วนผสมนี้จะทำงานร่วมกันเพื่อช่วยให้เส้นผมและรากผมมีการแข็งแรงขึ้น อีกทั้งลดการหลุดร่วงของเส้นผม และมีการทดสอบทางการแพทย์ยืนยันแล้วว่าช่วยทำให้ผมดูหนาแน่นขึ้น เมื่อใช้เป็นประจำต่อเนื่อง 6 เดือน6
สำหรับวิธีการใช้นั้น แนะนำให้สระผมด้วยแชมพู Dercos Aminexil Energy+ ก่อน โดยสามารถสระได้บ่อยตามต้องการ หลังจากสระผมแล้ว เป่าผมและหนังศีรษะให้แห้งโดยใช้ลมเย็นเป่า แล้วจึงค่อยลงเซรั่ม Dercos Aminexil Clinical 5 โดยแนะนำให้ใช้ได้ทุกวัน เพียงวันละ 1 ครั้งเท่านั้น แบ่งใช้บริเวณที่มีการหลุดร่วงของเส้นผม และใช้ปลายแอพลิเคเตอร์ นวดหนังศีรษะเพื่อกระตุ้นการงอกของเส้นผมได้ด้วย
สามารถใช้ตอนเช้าหรือตอนเย็นก็ได้ และถ้าใช้ไม่หมด เพราะบางคนอาจจะมีบริเวณที่เส้นผมหลุดร่วงไม่มาก ก็สามารถเก็บแอมพูลไว้ในตู้เย็นได้
Dercos AMINEXIL มาพร้อมกับสูตรที่เหมาะสำหรับหนังศีรษะบอบบางแพ้ง่าย Hypoallergenic ปราศจากปัจจัยที่จะทำให้เกิดการแพ้หรือระคายเคือง เพราะ ปราศจากสารกันเสียพาราเบน ซิลิโคน และสารแต่งสี คนที่หนังศีรษะแพ้ง่ายจึงใช้ได้อย่างสบายใจ
เภสัชกร บดินทร์ หลักทอง เภสัชกรผู้เชี่ยวชาญด้านผิวพรรณ จบการศึกษา เภสัชศาสตร์บัณฑิต จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เฉพาะทางสาขาเทคโนโลยีเภสัชกรรมเครื่องสำอาง และวิชาเลือกสาขาจุลชีววิทยา บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต สาขาการตลาด จากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
ความเชี่ยวชาญ/ผลงาน อดีตเภสัชกรให้คำปรึกษาและแนะนำผลิตภัณฑ์ประจำร้านยา ประสบการณ์เภสัชกรผู้เชี่ยวชาญด้านผิวหนัง กว่า 20 ปี
อาการผมร่วงในกลุ่มคนที่กินคีโตเกิดขึ้นได้จริง เนื่องจากน้ำหนักตัวลดลงอย่างรวดเร็ว เพราะการกินคีโตเหมือนเป็นการอดอาหารบางประเภทแบบหักดิบ โดยลดปริมาณการรับประทานคาร์โบไฮเดรต และน้ำตาลลงแบบทันที และค่อนข้างสุดโต่ง จนทำให้ร่างกายปรับตัวไม่ทัน ทำให้เกิดความเครียดขึ้นในระดับเซลล์ ส่งผลให้เซลล์ในร่างกายมีการทำงานที่ผิดปกติ จนทำให้เกิดผมร่วง
ผงชูรสไม่ใช่สาเหตุที่ทำให้ผมร่วงอย่างที่หลายคนเข้าใจ โดยในปัจจุบัน ยังไม่พบงานวิจัยที่รองรับว่าผงชูรสเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้ผมร่วง ผงชูรสมีส่วนช่วยให้ผู้รับประทานมีความอยากอาหารมากขึ้นเท่านั้น
คำตอบคือจริง แต่การรับประทานยาคุมไม่ใช่สาเหตุหลักที่ทำให้ผมร่วง การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสตินต่างหากที่เป็นตัวกระตุ้นให้ผมร่วง หากมีอาการผมร่วงผิดปกติแนะนำให้หยุดรับประทานยาคุม 2-3 เดือน อาการผมร่วงอาจจะดีขึ้น
รังแคไม่ได้ทำให้ผมร่วงโดยตรง แต่มีส่วนที่ทำให้เกิดผมร่วงได้ เนื่องจากเป็นผลกระทบจากการมีปัญหาหนังศีรษะ เช่น อาการคัน ความเครียด หรือหนังศีรษะแห้งก็อาจทำให้ผมร่วงได้
ปัญหาผมร่วง เป็นปัญหาที่พบได้ทั่วไป และมีสาเหตุการเกิดมาจากหลากหลายปัจจัย ไม่ว่าจะเป็นฮอร์โมน พันธุกรรม หรือปัจจัยทำร้ายผิวที่เรียกว่า Exposome ดังนั้นการดูแลจึงต้องหลีกเลี่ยงปัจจัยดังกล่าว อีกทั้งเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่ช่วยทำให้หนังศีรษะ และรากผมแข็งแรง ก็จะสามารถช่วยลดการหลุดร่วงของเส้นผมได้อย่างมีประสิทธิภาพอีกด้วย
1. Ali, Cell 2017; 169(6): 1119-1129.e11.
2. Jin, J Dermatol Sci 2018; S0923-1811(18)30202-0.
3. Gatherwright, Plast Reconstr Surg 2013; 131(5): 794e-801e.
4. Nejad, Animals (Basel) 2022; 12(22): 3096.
5. ผลสำรวจโดย AplusA และผู้ทำการสำรวจร่วมโดยอ้างอิงจากตลาดกลุ่มผลิตภัณฑ์ เวชสาอาง ระหว่าง มกราคม 2021 ถึง ตุลาคม 2021 ซึ่งเป็นผลสํารวจที่มีแพทย์ผิวหนัง ทั้งหมด 34 ประเทศเข้าร่วม โดยสามารถอ้างอิงถึงมากกว่า 80% ของ GDA ทั่วโลก
6.Loussouarn G, et al. BEDC.1997;5:1-6.
ผมร่วง คือ ปัญหาที่หลาย ๆ คนไม่อยากให้เกิดกับตัวเอง แม้ว่าจะไม่กระทบต่อสุขภาพร่างกาย แต่ก็ทำให้เราขาดความมั่นใจเวลาที่ไปพบเจอคนอื่น ซึ่งนอกจากจะมีสาเหตุมาจากฮอร์โมนแล้ว ยังมีปัจจัยอื่น ๆ อีกที่ทำให้เกิดผมร่วง ส่วนการรักษานั้น หากยังเป็นไม่เยอะ ก็สามารถที่จะใช้ผลิตภัณฑ์เวชสำอางดูแลได้ แต่ถ้าเกิดผมร่วงเป็นบริเวณกว้าง หรือไม่แน่ใจว่าเซลล์รากผมตายไปแล้วหรือยัง กรณีนี้ควรพบแพทย์เพื่อทำการวิเคราะห์ว่าสามารถทำให้ผมกลับมางอกใหม่ได้อีกหรือไม่
สารบัญ
- ผมร่วงเกิดจากสาเหตุอะไร
- อาการของผมร่วงเป็นอย่างไร ร่วงขนาดไหนถือว่าผิดปกติ
- วงจรการเจริญเติบโตของเส้นผม
- วิธีรักษาและแก้ปัญหาผมร่วง
- แชมพูรักษาผมร่วง แนะนำโดยเภสัชกรผู้เชี่ยวชาญ
- ผลิตภัณฑ์แชมพูรักษาและป้องกันผมร่วง จาก Vichy
- ประวัติเภสัชกรผู้เชี่ยวชาญ
- คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับผมร่วง
- สรุป
ผมร่วงเกิดจากสาเหตุอะไร
ผมร่วงเกิดได้จากหลายสาเหตุ ทั้งจากปัจจัยภายนอก เช่น เรื่องของฮอร์โมน กรรมพันธุ์ ความเครียด และโรคต่าง ๆ และปัจจัยภายใน ที่เกิดจากไลฟ์สไตล์การใช้ชีวิตของคนเราก็ล้วนแต่มีส่วนทำให้ผมร่วงได้ทั้งสิ้น
ปัจจัยภายในที่ทำให้ผมร่วง
ปัจจัยภายในที่ทำให้เกิดผมร่วง คือ ปัจจัยภายในร่างกายที่อาจเกิดความเปลี่ยนแปลงอันนำไปสู่อาการผมร่วง ซึ่งปัจจัยภายใน ประกอบไปด้วยปัจจัยต่าง ๆ ดังนี้
1. ฮอร์โมน
ปัจจัยภายใน ปัจจัยแรก คือ ฮอร์โมนเพศ โดยเแพาะ Testosterone ที่มีการเปลี่ยนแปลงไปเป็นสาร DHT และทำให้เส้นผมลีบเล็กลง และหลุดร่วงในที่สุด ซึ่งอาการผมร่วงจากการเปลี่ยนของฮอร์โมนนั้นมักพบในเพศชายมากกว่าเพศหญิง เนื่องจาก DHT เป็นฮอร์โมนเพศชาย
2. พันธุกรรม
พันธุกรรม หรือกรรมพันธ์ุ เป็นอีกปัจจัยภายในที่ทำให้ผมร่วง หากในครอบครัวมีบุคคลที่มีปัญหาผมร่วง ก็อาจส่งต่อพันธุกรรมนี้มาสู่ลูกหลานได้ โดยลักษณะอาการผมร่วงจากพันธุกรรมนั้น ผมจะหลุดร่วงง่าย ผมที่ขึ้นมาใหม่จะไม่ค่อยแข็งแรง
3. ความเครียด
ความเครียดก็สามารถทำให้ผมร่วงได้ หนุ่มสาววัยทำงานน่าจะเคยได้ยินคำเตือนนี้อยู่บ้าง เนื่องจากภาวะเครียสะสมจะเป็นตัวกระตุ้นให้เกิดผมร่วง เนื่องจากรากผมจะเข้าสู่ช่วงระยะพักตัวไม่ทำการสร้างเส้นผมใหม่ขึ้น แข็งแรงน้อยลง ทำให้หลุดร่วงได้มากกว่าปกติ
4. โรคบางอย่างที่ทำให้เกิดผมร่วง
โรคบางอย่างที่ทำให้เกิดผมร่วง เช่น โรคต่อมไทรอยด์ การติดเชื้อที่หนังศีรษะ และโรคที่ทำให้เกิดแผลเป็น อาจะทำให้เกิดผมร่วงถาวรได้ในบริเวณที่เกิดแผลเป็น เช่น โรคลูปัสบางชนิด และไคเคนพลานัส ดังนั้นการรักษาสุขภาพ ระวังไม่ให้เป็นโรคต่าง ๆ เพราะอาจทำให้ผมร่วงได้
5. การขาดสารอาหาร
การขาดสารอาหารทำให้ผมร่วงได้เช่นกัน โดยเฉพาะการขาดสารอาหารประเภทโปรตีน เนื่องจากปริมาณอาหารที่ร่างกายควรได้รับต่อวันนั้น ต้องเพียงพอต่อการใช้งาน ซึ่งหากร่างกายได้รับสารอาหารประเภทโปรตีนไม่เพียงพอ ร่างกายอาจเก็บโปรตีนเหล่านั้นไว้ใช้สำหรับอวัยวะสำคัญ ๆ ก่อน ทำให้การนำสารอาหารไปหล่อเลี้ยงเส้นผมน้อยลงจนทำให้เกิดผมร่วงได้
ปัจจัยภายนอกที่ทำให้ผมร่วง
ปัจจัยภายในนอกที่ทำให้ผมร่วง โดยส่วนมากเกิดจากไลฟ์สไตล์ การใช้ชีวิตของเราที่นำไปสู่อาการผมร่วง ซึ่งปัจจัยภายนอกที่เป็นสาเหตุหลัก ๆ ที่ทำให้เกิดผมขาดหลุดร่วงมีดังนี้
1. การติดเชื้อราที่หนังศีรษะ
เชื้อราบนหนังศีรษะเป็นโรคติดต่อที่พบได้จาก คน สัตว์เลี้ยง และสามารถพบได้ในดิน เกิดจากเชื้อราที่สามารถก่อโรคได้ทั้งบริเวณหนังศีรษะชั้นบน เส้นผม และรากผม เชื้อราจะทำให้หนังศีรษะเป็นแผลสะเก็ด หรือแห้งลอกเป็นขุย ซึ่งมักตามมาด้วยอาการคัน ผมร่วง ผมร่วงเป็นย่อม และบางรายอาจมีอาการหนังศีรษะอักเสบร่วมด้วย
2. การใช้ยาบางชนิด
การใช้ยาบางชนิด ก็อาจส่งผลกระทบให้เกิดผมร่วงได้ เนื่องจากผลข้างเคียงจากตัวยา เช่น ยาที่ใช้รักษาโรคมะเร็ง ความดันโลหิตสูง ข้ออักเสบ และซึมเศร้า
3. สารเคมีจากการดัด ย้อม ทำสีผม
สารเคมีจากการดัด ย้อม หรือทำสีผม คือ ปัจจัยสำคัญที่ทำร้ายเส้นผมเป็นอย่างมาก ส่งผมให้ผมแห้งเสีย ชี้ฟู จนถึงขาดหลุดร่วงได้ เพราะสารเคมีเหล่านี้ทำให้เส้นผมของเราเปราะบาง ขาดง่าย อีกทั้งยังส่งผลให้หนังศีระษะอักเสบจนเซลล์รากผมอ่อนแออีกด้วย
4. การฉายรังสีรักษาโรคมะเร็ง
การฉายรังสีเพื่อรักษาโรคมะเร็ง หรือการทำคีโมบำบัด เป็นการใช้ตัวยาเคมีบำบัดเพื่อหยุดการเจริญเติบโตของเส้นผมและการเพิ่มขึ้นของจำนวนตัวเซลล์มะเร็ง ซึ่งตัวยาจะเข้าสู่เซลล์มะเร็งผ่านทางกระแสเลือด ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วภายในร่างกาย และส่งผลให้เกิดผมร่วงได้
อาการของผมร่วงเป็นอย่างไร ร่วงขนาดไหนถือว่าผิดปกติ
อาการผมร่วงมีทั้งระดับที่พบได้ทั่วไป และแบบที่ผิดปกติ โดยอาการผมร่วงที่มักพบได้ทั่วไปนั้น ผู้ชาย จะมีการเว้าแหว่งบริเวณด้านหน้า เป็นรูปตัว M และยังมีการหลุดร่วงตรงกลางหนังศีรษะอีกด้วย ถ้าเป็นมากขึ้น หรือไม่มีการดูแลอย่างถูกวิธี จะทำให้บริเวณที่หลุดร่วงมีการขยายวงกว้างขึ้น จนส่วนหน้าขยายไปรวมกับส่วนกลางศีรษะ โดยจะแบ่งออกเป็น 7 stage ตาม Hamilton-Norwood scale ดังรูป
ถ้าเป็นผู้หญิงรูปแบบของผมร่วงก็คือจะเริ่มบางตรงบริเวณกลางผมตามแนวแสกผม ตาม Ludwig scale
ส่วนอาการผมร่วงแบบผิดปกติ ที่ควรเข้ารับการรักษา หรือปรึกษาแพทย์ คือ พบว่าผมร่วงมากกว่าวันละ 70-100 เส้น ในคนที่สระผมเป็นประจำเกือบทุกวัน หรือมากกว่าวันละ 200 เส้น ในคนที่สระผมห่างกันครั้งละ 3-4 วัน หรือพบผมที่หลุดร่วงจำนวนมากกว่าปกติในระหว่างวัน รวมแล้วเกินกว่า 70-100 เส้น ที่ไม่ใช่ในช่วงสระผมหรือเป่าผม หรือพบอาการผมร่วงเป็นหย่อม จนเปลี่ยนเป็นหย่อมขนาดเล็กเท่าเหรียญสิบ
วงจรการเจริญเติบโตของเส้นผม
ผมร่วง เป็น 1 ในวงจรการเจริญเติบโตของเส้นผม โดยเส้นผมจะมีการเกิดใหม่ เติบโต และหลุดร่วงเป็นธรรมดา ซึ่งสามารถแบ่งวงจรการเจริญเติบโตของเส้นผมได้เป็น 3 ระยะ ดังนี้
1. เติบโต
ระยะการเติบโต (Anagen Phase) เป็นช่วงระยะเวลาที่เส้นผมใหม่งอกขึ้นมา โดยมีระยะเวลายาวนานประมาณ 3 - 5 ปี ในวัยเด็ก และเมื่อมีอายุมากขึ้นระยะการเจริญเติบโตของเส้นผมจะสั้นลง โดยในระยะนี้เส้นผมจะงอกเร็วประมาณ 1 cm. หรือ ครึ่งนิ้ว
2. พักตัว
ระยะพักตัว (Catagen Phase) คือระยะสิ้นสุดการเจริญเติบโต โดยเส้นผมจะเริ่มเข้าสู่ระยะพักตัว ประมาณ 3 สัปดาห์ ในระยะนี้เส้นผมจะแยกตัวจากหลอดเลือดที่มาหล่อเลี้ยง รวมถึงค่อย ๆ ขาดสารอาหารและเตรียมที่จะหลุดร่วง
3. หยุดการเจริญเติบโต
ระยะหยุดการเจริญเติบโต (Telogen Phase) ระยะนี้ใช้เวลาประมาณ 3 เดือน จะมีเส้นผมที่งอกขึ้นมาใหม่ดันให้ผมเก่าร่วงออกไป โดยหากมีอะไรมาขัดขวางการเจริญเติบโตของผมใหม่หรือเร่งให้ผมอยู่ในระยะพักเร็วขึ้นก็จะเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดผมร่วงมากกว่าที่ผมจะขึ้น ทำให้ผมบางลง หนังศรีษะอาจเกิดการผิดปกติ ทำให้หัวล้านได้
วิธีรักษาและแก้ปัญหาผมร่วง
วิธีรักษาและแก้ปัญหาผมร่วงมีหลากหลายวิธี ทั้งการดูแลเส้นผมในชีวิตประจำวัน ตลอดจนการรักษาอาการผมร่วงแบบจริงจังเพื่อหยุดอาการผมหลุดร่วง
เป่าผมให้แห้งก่อนนอน
หากสระผมในช่วงเย็น หรือก่อนเข้านอนการเป่าผมให้แห้งก่อนนอนเป็นเรื่องสำคัญ เนื่องจากหากเป่าผมไม่แห้งนอนจากอาจทำให้ไม่สบายแล้ว จะเกิดกับอับชื้นจนทำให้แบคทีเรียเติบโตได้ดี อีกทั้งเส้นผมอ่อนแอที่สุดตอนเปียก ในช่วงยองการนอนอาจมีการพลิกตัวไปมา นอนทับเส้นผม ทำให้ผมหลุดร่วงได้ง่าย
การปรับฮอร์โมน
ฮอร์โมนที่มีส่วนกระตุ้นให้ผมร่วงคือ DHT การปรับฮอร์โมนเพื่อลดอาการผมร่วงจึงต้องปรับฮอร์โมนตัวนี้เป็นสำคัญ แนะนำให้ปรึกษาแพทย์ เพื่อรับการรักษาอย่างจริงจัง เพื่อรับยาออกฤทธิ์ต้านกระบวนการผลิต DHT โดยตรง ทำให้ผลิตฮอร์โมนลดน้อยลง อาการผมร่วงก็จะลดน้อยลงตามไปด้วย
การทำทรีทเมนต์
การทำทรีทเมนต์ เป็นการฟื้นบำรุงและดูแลเส้นผมที่ทำได้ง่าย และหากทำเป็นประจำก็จะช่วยให้ผมแข็งแรงขึ้น อาการเปราะขาด หลุดร่วงจะลงน้อยลง เนื่องจากทรีทเมนต์มีความเข้มข้นกว่าแชมพูและครีมนวด ทำให้ช่วยบำรุงได้ดีตั้งแต่โคนผม
การทำเลเซอร์กระตุ้นผม
การทำเลเซอร์กระตุ้นรากผม เป็นอีก 1 ทางเลือกของการรักษาปัญหาผมร่วง โดยจะเป็นการทำเลเซอร์ด้วยพลังงานที่มีระดับต่ำ เพื่อกระตุ้นเซลล์บริเวณหนังศีรษะและรากผมให้มีความแร็งมากยิ่งขึ้น ส่งผลให้เส้นผมหลุดร่วงน้อยลง และการเติบโตของเส้นผมสามารถทำงานได้ดีขึ้น
การปลูกผม
การปลูกผมเพื่อรักษาผมร่วง ที่มีลักษณะเหมือนการผ่าตัดขนาดเล็ก และนำรากผมปลูกเข้าไปในบริเวณหนังศีรษะที่ต้องการรักษา วิธีนี้อาจทำให้เกิดอาการเจ็บเล็กน้อย แต่ถือเป็นตัวเลือกที่ดีอีกทางหนึ่งสำหรับการรักษาผมร่วง และการเพิ่มความหนาของเส้นผม
ปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
วิธีที่ดีที่สุดก่อนทำการรักษาผมร่วงไม่ว่าจะด้วยวิธีใดก็ตาม คือ การปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อที่จะได้รู้ว่าอาการผมร่วงของเราอยู่ในระดับใด เพื่อให้แพทย์ได้แนะนำการรักษาที่ถูกวิธี เหมาะสม และปลอดภัยมากที่สุด
แชมพูรักษาผมร่วง แนะนำโดยเภสัชกรผู้เชี่ยวชาญ
Vichy เวชสำอางจากประเทศฝรั่งเศส ที่มีแพทย์ผิวหนังกว่า 50,000 คนทั่วโลกมั่นใจแนะนำให้ใช้5 ได้เปิดตัว DERCOS Dermatological Scalp and Hair Expert ผลิตภัณฑ์ดูแลเส้นผมและหนังศีรษะ ที่ช่วยจัดการปัญหาผมร่วง และช่วยทำให้เส้นผมและรากผมแข็งแรงขึ้นได้
ผลิตภัณฑ์แชมพูรักษาและป้องกันผมร่วง จาก Vichy
Dercos Aminexil เป็นผลิตภัณฑ์ที่ช่วยลดการหลุดร่วงของเส้นผมได้ โดยที่มีผลิตภัณฑ์ที่แนะนำให้ใช้คู่กันเป็น Protocol คือแชมพู Aminexil Energy+ และ เซรั่ม Aminexil Clinical 5
คุณสมบัติ
แชมพู Dercos Aminexil สามารถช่วยลดการหลุดร่วงของเส้นผมได้แบบ 5 มิติ คือ
• ลดการหลุดร่วงของเส้นผม
• บำรุงหนังศีรษะอย่างล้ำลึก
• เสริมความแข็งแรงของรากผมและหนังศีรษะ
• เสริมความชุ่มชื้น
• ลดโอกาสที่จะเกิดการระคายเคือง
นอกจากแชมพู Dercos Aminexil จะช่วยลดผมร่วงได้อย่างมีประสิทธิภาพแล้วนั้น ยังช่วยทำให้เส้นผมดูมีโวลลุ่ม ดูหนาแน่นขึ้นอีกด้วย
ส่วนผสม Aminexil เป็นสารที่มีส่วนช่วยในการเสริมสร้างเน็ทเวิร์คของคอลลาเจนที่รากผมให้แข็งแรงยิ่งขึ้น จึงช่วยลดการหลุดร่วงได้ นอกจากนี้ยังมี Argenine ที่มีส่วนช่วยกระตุ้นการไหลเวียน SP94 เป็นแหล่งพลังงานในการงอกใหม่ของเส้นผม ทั้งสามส่วนผสมนี้จะทำงานร่วมกันเพื่อช่วยให้เส้นผมและรากผมมีการแข็งแรงขึ้น อีกทั้งลดการหลุดร่วงของเส้นผม และมีการทดสอบทางการแพทย์ยืนยันแล้วว่าช่วยทำให้ผมดูหนาแน่นขึ้น เมื่อใช้เป็นประจำต่อเนื่อง 6 เดือน6
วิธีการใช้งาน
สำหรับวิธีการใช้นั้น แนะนำให้สระผมด้วยแชมพู Dercos Aminexil Energy+ ก่อน โดยสามารถสระได้บ่อยตามต้องการ หลังจากสระผมแล้ว เป่าผมและหนังศีรษะให้แห้งโดยใช้ลมเย็นเป่า แล้วจึงค่อยลงเซรั่ม Dercos Aminexil Clinical 5 โดยแนะนำให้ใช้ได้ทุกวัน เพียงวันละ 1 ครั้งเท่านั้น แบ่งใช้บริเวณที่มีการหลุดร่วงของเส้นผม และใช้ปลายแอพลิเคเตอร์ นวดหนังศีรษะเพื่อกระตุ้นการงอกของเส้นผมได้ด้วย
สามารถใช้ตอนเช้าหรือตอนเย็นก็ได้ และถ้าใช้ไม่หมด เพราะบางคนอาจจะมีบริเวณที่เส้นผมหลุดร่วงไม่มาก ก็สามารถเก็บแอมพูลไว้ในตู้เย็นได้
Dercos AMINEXIL มาพร้อมกับสูตรที่เหมาะสำหรับหนังศีรษะบอบบางแพ้ง่าย Hypoallergenic ปราศจากปัจจัยที่จะทำให้เกิดการแพ้หรือระคายเคือง เพราะ ปราศจากสารกันเสียพาราเบน ซิลิโคน และสารแต่งสี คนที่หนังศีรษะแพ้ง่ายจึงใช้ได้อย่างสบายใจ
ประวัติเภสัชกรผู้เชี่ยวชาญ
เภสัชกร บดินทร์ หลักทอง เภสัชกรผู้เชี่ยวชาญด้านผิวพรรณ จบการศึกษา เภสัชศาสตร์บัณฑิต จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เฉพาะทางสาขาเทคโนโลยีเภสัชกรรมเครื่องสำอาง และวิชาเลือกสาขาจุลชีววิทยา บริหารธุรกิจมหาบัณฑิต สาขาการตลาด จากมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
ความเชี่ยวชาญ/ผลงาน อดีตเภสัชกรให้คำปรึกษาและแนะนำผลิตภัณฑ์ประจำร้านยา ประสบการณ์เภสัชกรผู้เชี่ยวชาญด้านผิวหนัง กว่า 20 ปี
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับผมร่วง
กินคีโตผมร่วง จริงไหม
อาการผมร่วงในกลุ่มคนที่กินคีโตเกิดขึ้นได้จริง เนื่องจากน้ำหนักตัวลดลงอย่างรวดเร็ว เพราะการกินคีโตเหมือนเป็นการอดอาหารบางประเภทแบบหักดิบ โดยลดปริมาณการรับประทานคาร์โบไฮเดรต และน้ำตาลลงแบบทันที และค่อนข้างสุดโต่ง จนทำให้ร่างกายปรับตัวไม่ทัน ทำให้เกิดความเครียดขึ้นในระดับเซลล์ ส่งผลให้เซลล์ในร่างกายมีการทำงานที่ผิดปกติ จนทำให้เกิดผมร่วง
กินผงชูรสเยอะ ผมร่วง จริงไหม
ผงชูรสไม่ใช่สาเหตุที่ทำให้ผมร่วงอย่างที่หลายคนเข้าใจ โดยในปัจจุบัน ยังไม่พบงานวิจัยที่รองรับว่าผงชูรสเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้ผมร่วง ผงชูรสมีส่วนช่วยให้ผู้รับประทานมีความอยากอาหารมากขึ้นเท่านั้น
ทานยาคุม ผมร่วงจริงหรือ
คำตอบคือจริง แต่การรับประทานยาคุมไม่ใช่สาเหตุหลักที่ทำให้ผมร่วง การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสตินต่างหากที่เป็นตัวกระตุ้นให้ผมร่วง หากมีอาการผมร่วงผิดปกติแนะนำให้หยุดรับประทานยาคุม 2-3 เดือน อาการผมร่วงอาจจะดีขึ้น
รังแค ทำให้ผมร่วงหรือไม่
รังแคไม่ได้ทำให้ผมร่วงโดยตรง แต่มีส่วนที่ทำให้เกิดผมร่วงได้ เนื่องจากเป็นผลกระทบจากการมีปัญหาหนังศีรษะ เช่น อาการคัน ความเครียด หรือหนังศีรษะแห้งก็อาจทำให้ผมร่วงได้
สรุป
ปัญหาผมร่วง เป็นปัญหาที่พบได้ทั่วไป และมีสาเหตุการเกิดมาจากหลากหลายปัจจัย ไม่ว่าจะเป็นฮอร์โมน พันธุกรรม หรือปัจจัยทำร้ายผิวที่เรียกว่า Exposome ดังนั้นการดูแลจึงต้องหลีกเลี่ยงปัจจัยดังกล่าว อีกทั้งเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่ช่วยทำให้หนังศีรษะ และรากผมแข็งแรง ก็จะสามารถช่วยลดการหลุดร่วงของเส้นผมได้อย่างมีประสิทธิภาพอีกด้วย
1. Ali, Cell 2017; 169(6): 1119-1129.e11.
2. Jin, J Dermatol Sci 2018; S0923-1811(18)30202-0.
3. Gatherwright, Plast Reconstr Surg 2013; 131(5): 794e-801e.
4. Nejad, Animals (Basel) 2022; 12(22): 3096.
5. ผลสำรวจโดย AplusA และผู้ทำการสำรวจร่วมโดยอ้างอิงจากตลาดกลุ่มผลิตภัณฑ์ เวชสาอาง ระหว่าง มกราคม 2021 ถึง ตุลาคม 2021 ซึ่งเป็นผลสํารวจที่มีแพทย์ผิวหนัง ทั้งหมด 34 ประเทศเข้าร่วม โดยสามารถอ้างอิงถึงมากกว่า 80% ของ GDA ทั่วโลก
6.Loussouarn G, et al. BEDC.1997;5:1-6.
